“Tình trạng lộ lọt thông tin cá nhân dẫn đến các đối tượng dựng lên các kịch bản lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân, tạo tài khoản ngân hàng rồi dùng tài khoản này trong các vụ án lừa đảo…”
Đó là khẳng định của ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc Kỹ thuật Công ty Công nghệ an ninh mạng Việt Nam – NCS trước sự việc người dân tập trung tại Đội Quản lý Điện Lao Bảo để yêu cầu làm rõ việc nhân viên bưu điện lấy thông tin, tự ý mở tài khoản ngân hàng.
Theo đó, tình trạng lộ lọt thông tin cá nhân người dùng đang ở mức rất nghiêm trọng. Đây cũng là nguyên nhân dẫn tới nhiều hệ lụy như lừa đảo, quảng cáo rác… Dựa vào những thông tin này, các đối tượng có thể dựng lên các kịch bản lừa đảo để chiếm đoạt tài sản của người dân. Chúng cũng có thể sử dụng thông tin này để tạo ra các tài khoản ngân hàng rồi dùng làm tài khoản trung gian trong các vụ án lừa đảo.
Cụ thể sự việc gần đây nhất, trong các ngày 8-9/8, nhiều người dân ở thị trấn Lao Bảo nhận được thông báo của Điện lực Khe Sanh (thuộc Công ty Điện lực Quảng Trị), yêu cầu đến trụ sở Đội quản lý Điện Lao Bảo, thuộc Quốc lộ 9, thị trấn Lao Bảo, để ký lại hợp đồng mua bán điện điện tử. Nguyên nhân do phải ký lại hợp đồng đã hết hiệu lực. Nhận được thông tin, nhiều người dân đã có mặt, đem theo giấy tờ cá nhân để ký lại hợp đồng mua bán điện điện tử.
Tại đây, người dân được các nhân viên điện lực và một số nhân viên không mang đồng phục nhân viên điện lực yêu cầu xuất trình các loại giấy tờ, đưa điện thoại cho các nhân viên, đồng thời dùng điện thoại chụp hình cá nhân.
Khi về đến nhà, nhiều người dân phát hiện thông tin cá nhân của mình được dùng để đăng ký một tài khoản một ngân hàng và cài app “Cake-ngân hàng số”. Lo sợ thông tin cá nhân bị sử dụng khi không được cho phép, từ chiều 9/8, nhiều người dân đến trụ sở Đội quản lý Điện Lao Bảo, yêu cầu làm rõ.
Ngày 10/8, lãnh đạo UBND thị trấn Lao Bảo huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, cho biết địa phương đang phối hợp với các lực lượng chức năng nắm bắt thông tin, làm rõ vụ việc người dân bị nhân viên bưu điện tự ý lấy thông tin cá nhân mở tài khoản ngân hàng khi đi ký lại hợp đồng mua bán điện điện tử.
Thực tế, quá trình triển khai làm thủ tục ký hợp đồng trên, Bưu điện huyện Hướng Hóa có đề nghị cho nhân viên bưu điện đến tiếp cận người dân để thuyết phục cài đặt tài khoản ngân hàng số, mục đích để chi trả các hóa đơn. Quá trình làm việc các nhân viên bưu điện không trao đổi rõ cụ thể với người dân dẫn đến tình trạng trên.
Trong biên bản cam kết của Bưu điện huyện Hướng Hóa đã thừa nhận “quá trình thực hiện sai quy trình do tự ý lấy điện thoại và chụp hình căn cước công dân, hình ảnh chân dung của người dân ở thị trấn Lao Bảo, cũng như sử dụng thông tin của người dân này tạo tài khoản để mở tài khoản ngân hàng số cake (thuộc một ngân hàng) mà chưa có sự đồng ý của người dân.”
Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân, Bưu điện huyện Hướng Hóa đã liên hệ trực tiếp với ngân hàng để hủy toàn bộ tài khoản đã mở trong thời gian trên, gửi tin nhắn báo về theo số điện thoại của khách hàng. Đồng thời cam kết, sau này nếu có trường hợp phát sinh có liên quan đến việc lọt thông tin của người dân thông qua việc tự ý mở tài khoản trong những ngày qua thì Bưu điện huyện Hướng Hóa hoàn toàn chịu trách nhiệm trước người dân, chính quyền địa phương và pháp luật của nhà nước.
Để hạn chế việc lộ lọt thông tin, chuyên gia an ninh mạng Vũ Ngọc Sơn khuyến cáo người dân cần chủ động kiểm soát các thông tin cá nhân của mình. Cụ thể, không cung cấp thông tin cá nhân cho các dịch vụ không tin tưởng; Không gửi ảnh chụp căn cước công dân/chứng minh thư của mình cho người khác; hoặc có thể yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ cho phép thu hồi thông tin sau khi hoàn tất giao dịch theo quy định của Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
