Trong những năm qua, nhu cầu về các sản phẩm Halal bao gồm thực phẩm, đồ uống, mỹ phẩm, dược phẩm từ các nước Hồi giáo ngày một gia tăng. Thị trường Halal có rất nhiều tiềm năng phát triển bởi trên thế giới hiện có tới 1,6 tỷ người Hồi giáo.
Cơ hội cho các doanh nghiệp ASEAN
Thị trường các sản phẩm Halal đặc biệt ở các nước Trung Đông đầy tiềm năng là cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập được vào thị trường Halal toàn cầu, mà ước tính mỗi năm doanh thu lên tới 2.300 tỷ USD. Hơn nữa, nhiều người không phải Hồi giáo cũng rất ưa chuộng các sản phẩm Halal như thức ăn kiêng, ăn chay…
Việt Nam tin tưởng có đủ khả năng thâm nhập thị trường này và đang tìm ra hướng đi mới để mở rộng xuất khẩu. Hiện tại, mỗi năm có khoảng 50 công ty của Việt Nam được cấp Chứng nhận Halal. Trong sáu tháng đầu năm 2014, tổng trị giá sản phẩm Halal của Việt Nam đạt hơn 1 tỷ USD, dự kiến trong năm 2015, con số này sẽ còn tăng nhiều hơn nữa. Các sản phẩm được cấp Chứng nhận Halal chủ yếu là hải sản (chiếm tới 60%), đồ uống, thực phẩm đóng hộp và các mặt hàng khác như bánh kẹo, đồ ăn chay và thuốc.
Ông Nguyễn Lâm Xuân Thủy, Tổng thư ký Hội Lương thực Thực phẩm Tp.HCM cho biết, Việt Nam mới chỉ trong giai đoạn mở đầu phát triển ngành công nghiệp Halal thành một trong những khu vực xuất khẩu chính của mình. Do đó, Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm của các nước láng giềng, đặc biệt là Malaysia, Indonesia, Thái Lan và thúc đẩy các hoạt động xúc tiến thương mại Halal để tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng xuất khẩu sản phẩm Halal ra thế giới và đề xuất với chính phủ một mô hình phát triển ngành công nghiệp Halal.
Đầu tư sản phẩm có chất lượng tốt, tăng cường công tác tiếp thị, nắm bắt nhu cầu thị trường là ba chìa khóa thành công cho các sản phẩm nông nghiệp trước thềm mở cửa của Cộng đồng Kinh tế ASEAN. Cộng đồng Kinh tế ASEAN sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 31/12/2015, ASEAN sẽ trở thành một thị trường chung và mở rộng cửa cho thương mại, đầu tư nước ngoài. Có thể nói, hầu hết doanh nghiệp đều tin rằng, đây sẽ là cơ hội tốt để thu hút đầu tư và tăng xuất khẩu sang các nước trong lẫn ngoài ASEAN.
Bí quyết thành công của doanh nghiệp Thái
Ông Sakchai Luangsathikul, Giám đốc Khu vực Kinh tế và Đầu tư 1 (Cục Đầu tư Thái Lan) chia sẻ bí quyết chính để ngành thực phẩm Thái Lan tự tin hướng đến Cộng đồng Kinh tế ASEAN: Doanh nghiệp Thái Lan không ngừng nâng cao chất lượng sản xuất và chủ động lấy các chứng nhận an toàn thực phẩm quốc tế như GAP, GMP, HACCP, Non-GMO, BRC, IFS, KOSHER và ISO. Ngoài ra, phần đông doanh nghiệp đều có chứng nhận Halal, đáp ứng yêu cầu của các nước đạo Hồi như Malaysia, Indonesia và khu vực Trung Đông. Điều này chứng tỏ, họ nhận thức rất rõ về nhu cầu khắt khe của các phân khúc thị trường khác nhau.
Đơn cử, một vài doanh nghiệp tại Thái Lan đã tham gia vào thị trường xuất khẩu Halal như Nhà máy Bắp ngọt Sunsweet dự định đẩy mạnh xuất khẩu sang Malaysia và Philippines, bên cạnh việc củng cố các thị trường lớn như châu Âu và Mỹ. Doanh nghiệp Bee Products Industry ở tỉnh Lamphun sẽ tăng xuất khẩu mật ong sang Nhật Bản và Malaysia, trong khi doanh nghiệp Chiang Mai Fresh Milk tăng cường xuất sữa hộp sang Myanmar. Dự kiến, Premium Foods sẽ mở văn phòng đại diện tại Việt Nam trong năm nay. Doanh nghiệp này có kế hoạch đa dạng hóa sản phẩm để thâm nhập thị trường Việt Nam, đồng thời tiếp tục là đối tác của Unilever Indonesia và Malaysia.
Ngoài ra, phần đông doanh nghiệp Thái Lan rất hăng hái tham gia các hội chợ triển lãm trong và ngoài nước để gặp gỡ đối tác và xây dựng quan hệ kinh doanh. Chẳng hạn, chuỗi Hội chợ Food Ingredients (Fi Asia – Nguyên liệu thực phẩm) sẽ diễn ra tại Tp.HCM (Việt Nam) từ ngày 20 đến 22/5/2015 và tại Bangkok (Thái Lan) từ ngày 9 đến 11/9/2015. Chuỗi hội chợ này sẽ có các buổi hội thảo về nông nghiệp công nghệ cao và an toàn thực phẩm, nên các doanh nghiệp rất quan tâm và cơ hội hợp tác giao thương…
Đặc biệt, doanh nghiệp Thái Lan nhận được nhiều ưu đãi từ Chính phủ lẫn Cục Đầu tư Thái Lan. Luật Hỗ trợ đầu tư mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2015 có 2 nội dung quan trọng là: miễn thuế doanh nghiệp trong 5 năm cho các doanh nghiệp mở rộng xuất khẩu và miễn thuế máy móc và vật liệu cho việc xuất khẩu trong 1 năm.
“Chúng ta nên nhìn nhận Cộng đồng Kinh tế ASEAN theo khía cạnh đây sẽ là cơ hội tốt cho các nước ASEAN phát triển thương mại nội khối, bên cạnh việc cạnh tranh thu hút vốn nước ngoài. Do vậy, Việt Nam và Thái Lan, với nhiều điểm tương đồng trong nông nghiệp, sẽ có nhiều dịp kết hợp, trở thành đối tác thương mại nông nghiệp của nhau”, ông Sakchai Luangsathikul nói.
Song song đó, doanh nghiệp hai nước có thể hỗ trợ nhau về vốn, kinh nghiệm và mối quan hệ để thành lập một doanh nghiệp liên doanh đầu tư vào Myanmar. Các doanh nghiệp chế biến thực phẩm Thái Lan cũng có thể ký hợp đồng với các trang trại ở Việt Nam và Myanmar trong tương lai. Ngoài ra, ẩm thực Việt Nam đang rất thịnh hành ở Thái Lan, vì sử dụng nhiều rau và ít chất béo, hợp với xu hướng ăn kiêng của nhiều người Thái Lan. Đây sẽ là cơ hội tốt để doanh nghiệp thực phẩm Việt Nam thâm nhập thị trường Thái Lan.
Cục Đầu tư Thái Lan đang xúc tiến mở văn phòng đại diện tại Việt Nam để giúp các nhà đầu tư Bắc Thái Lan tìm hiểu về thị trường năng động này. Chính phủ Thái Lan đang xây dựng hệ thống đường sắt tốc độ cao nối Trung Quốc – Chiang Rai – Chiang Mai – Hà Nội – Tp.HCM nhằm gắn kết các hoạt động thương mại, đầu tư và mang lại nhiều cơ hội hợp tác cho doanh nghiệp các bên.
