Hiện nay, các mạng xã hội trong nước và mạng xã hội nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam xuất hiện tính năng cho phép tài khoản mạng xã hội truyền tải trực tuyến video theo thời gian thực, gọi là “livestream”. Thực tế cho thấy, đây là hình thức thông tin tác động, ảnh hưởng nhanh tới xã hội… Do đó, cần phải bổ sung quy định để quản lý tính năng này.
Tại dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng và Nghị định 27/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 72/2013/NĐ-CP, Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất bổ sung quy định về quản lý livestream.
Theo dự thảo, chỉ các mạng xã hội đã được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội mới được cung cấp dịch vụ phát video trực tuyến (livestream) hoặc cung cấp các hoạt động có phát sinh doanh thu dưới mọi hình thức (không bao gồm hoạt động thương mại điện tử).
Ngoài ra, các mạng xã hội có số lượng người truy cập thường xuyên thấp nếu có nhu cầu cung cấp dịch vụ phát video trực truyến (livestream) hoặc cung cấp các hoạt động có phát sinh doanh thu (không bao gồm hoạt động thương mại điện tử) thì thực hiện thủ tục cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội. Các hoạt động chuyên ngành cung cấp dưới hình thức livestream phải tuân thủ quy định về pháp luật chuyên ngành.
Thực tế hiện nay, trên các mạng xã hội nước ngoài như Facebook, Youtube, Tiktok đang tồn tại nhiều tin giả, tin xấu độc, thông tin bôi nhọ, xúc phạm uy tín, danh dự nhân phẩm tổ chức, cá nhân; tuyên truyền mê tín dị đoạn; các nội dung vi phạm bản quyền… gây ảnh hưởng tới danh dự, uy tín của tổ chức, doanh nghiệp và quyền lợi của người dùng mạng xã hội. Do đó, dự thảo Nghị định đã bổ sung một số quy định nhằm bảo vệ quyền lợi của người dùng và đảm bảo quy định được thực hiện công bằng giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài khi cung cấp dịch vụ tại Việt Nam.
Dự thảo Nghị định quy định cụ thể, mạng xã hội phải công khai mô tả quy trình, phương thức phân phối nội dung trên nền tảng của mình để người dùng được biết và cân nhắc sử dụng (đây là một trong những tính năng của sản phẩm, các mạng xã hội cần phải minh bạch hóa tính năng sản phẩm khi cung cấp đến người dùng); Mạng xã hội phải có bộ phận tiếp nhận, xử lý các khiếu nại của người dùng; Đặc biệt, bổ sung quy định bảo vệ trẻ em khi sử dụng mạng xã hội…
Hiện nay, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đang chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan soạn thảo dự thảo Luật Viễn thông (sửa đổi), trong đó đã có quy định hướng dẫn về quản lý hoạt động kinh doanh dịch vụ trung tâm dữ liệu. Theo kế hoạch, dự thảo Luật Viễn thông (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023), xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023).
Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 72/2013/NĐ-CP cũng bổ sung quy định xác thực tài khoản người dùng mạng xã hội qua số điện thoại di động tại Việt Nam; Bổ sung quy định không cấp phép cho dòng game bài giải trí; Đơn giản hóa điều kiện cấp phép cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng; Bổ sung quy định tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cung cấp thông tin trên mạng phải thực hiện ngăn chặn, gỡ bỏ các nội dung vi phạm pháp luật ảnh hưởng đến an ninh quốc gia khi có yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông; Bổ sung quy định khóa tài khoản, trang cộng đồng, nhóm cộng đồng, kênh nội dung; Bổ sung biện pháp ngừng cung cấp dịch vụ Internet đối với tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật; Bổ sung quy định các mạng xã hội phải cung cấp công cụ tìm kiếm, rà quét nội dung theo yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông; Bổ sung quy định về trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương tham gia quản lý không gian mạng…
