Hoạt động bên lề của Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, Hội thảo quốc tế về đào tạo, công nghệ và ứng dụng trong ngành công nghiệp bán dẫn diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh, sáng 27/11.
Hội thảo quốc tế về bán dẫn đồng hành cùng nỗ lực của TP. Hồ Chí Minh nhằm hiện thực hóa mục tiêu đào tạo ít nhất 50.000 kỹ sư, nhà nghiên cứu chất lượng cao cho ngành bán dẫn Việt Nam đến năm 2030. Hội thảo do Hội Công nghệ Vi mạch Bán dẫn Thành phố (HSIA), Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh (SHTP) và Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố (ITPC) tổ chức.
Sự kiện được xem là diễn đàn khoa học nhằm trao đổi, cập nhật xu hướng đào tạo và công nghệ, đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế trong chuyển giao và ứng dụng các giải pháp tiên tiến phục vụ sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp bán dẫn.
Tại hội thảo, PGS.TS Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban SHTP, cho biết tầm quan trọng chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn của TP. Hồ Chí Minh được củng cố bởi sự hiện diện và mở rộng của các tập đoàn công nghệ cao hàng đầu thế giới đơn cử như Intel.
Theo đó, nhà máy Intel Products Vietnam (IPV) đặt tại SHTP là cơ sở lắp ráp và kiểm định chip thuộc hàng lớn nhất của Intel trên toàn cầu. Sau 20 năm hoạt động, tính đến quý 2/2025, IPV đã xuất khẩu hơn 4 tỷ sản phẩm, đưa kim ngạch xuất khẩu lũy kế vượt mốc 100 tỷ USD. Hiện nay, Intel Việt Nam đang ứng dụng các kỹ thuật và công nghệ mới nhất của Intel, trong đó có dòng chip 18A – sản phẩm tiên tiến nhất hiện nay. Ngoài ra, Intel đang có kế hoạch chuyển một phần hoạt động lắp ráp, đóng gói và kiểm định từ nhà máy tại Costa Rica sang các thị trường tiềm năng như Việt Nam.
Theo ông Cường, ngành bán dẫn chỉ có thể phát triển mạnh mẽ khi hợp lực theo mô hình “3 nhà+”: Nhà nước – Nhà khoa học – Nhà doanh nghiệp, cùng sự tham gia của các nhà đầu tư quốc tế. Đây là nền tảng giúp SHTP trở thành trung tâm công nghệ cao hàng đầu và là bệ phóng để Việt Nam tiến sâu vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu.
Trong khi đó, PGS.TS Phạm Tấn Thi, Trưởng phòng Khoa học Công nghệ – Trường Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh cho biết, hiện Việt Nam có khoảng 5.600 kỹ sư ngành vi mạch, trong khi nhu cầu mỗi năm cần khoảng 500 kỹ sư, tương lai có thể tăng lên 1.000 kỹ sư/năm. Tuy nhiên, lực lượng kỹ sư đầu ngành có khả năng thiết kế hoàn chỉnh một con chip còn rất hạn chế. Việc chuyển giao nghiên cứu từ trường đại học ra doanh nghiệp còn yếu, thậm chí không có doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực này.
Bên cạnh đó, các chương trình đào tạo hiện vẫn mang tính thí điểm, thiếu giảng viên có kinh nghiệm thực tiễn, chưa được tham gia quá trình sản xuất, thiếu cơ sở hạ tầng và chưa đáp ứng được nhu cầu của ngành công nghiệp.
Để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, PGS.TS Phạm Tấn Thi cho rằng cần thêm nhiều doanh nghiệp chuyên về thiết kế và kiểm thử đầu tư; nâng cấp các chương trình đào tạo đại học và sau đại học để các kỹ sư Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi cung ứng bán dẫn, hướng đến khả năng thiết kế được chip và thương mại hóa sản phẩm.
Còn ông Nguyễn Văn Hiếu, Chủ tịch HSIA, cho biết Thành phố đang chứng kiến nhiều nỗ lực trong đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho vi mạch và bán dẫn. Đơn cử, Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh và HSIA ngày 21/8 đã công bố “Liên minh về nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, điện tử”, giai đoạn 2025-2030.
Theo đó, Liên minh này là ngôi nhà chung, nơi các thành viên hợp tác, chia sẻ trách nhiệm, cùng nhau thúc đẩy nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, và đặc biệt là đào tạo ra một thế hệ nhân lực vàng cho ngành công nghiệp bán dẫn Thành phố.
Tại hội thảo, các chuyên gia cũng báo cáo, chia sẻ chuyên sâu về kỹ thuật sản xuất và ứng dụng vi mạch. Nổi bật là báo cáo về “Công nghệ hàn kín trong đóng gói linh kiện điện tử và bán dẫn” của bà Tateshiro Asuka, Quản lý Khu vực – Công ty Nippon Avionics; Ông Yoo Sejin, Tổng Giám đốc APP Việt Nam, đã trình bày về “Công nghệ xử lý bề mặt Plasma và ứng dụng trong ngành công nghiệp bán dẫn”;
Nền tảng phát triển đô thị với báo cáo “Giải pháp thành phố thông minh Smart City” do TS. Phạm Tuấn Anh, Tổng Giám đốc VNTT (thuộc Becamex Group) trình bày. Mô hình này đã được ứng dụng rộng rãi công nghệ bán dẫn trong hệ sinh thái đô thị hiện đại có tên gọi nền tảng Beca Smart City. Nền tảng này đã nhận giải thưởng “Thành phố thông minh Việt Nam” – Vietnam Smart City Award 2023 từ Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA).
Thông qua hội thảo, ban tổ chức kỳ vọng sẽ hình thành mạng lưới hợp tác liên ngành – liên quốc gia, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao và môi trường đổi mới sáng tạo, góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến quan trọng trong bản đồ công nghiệp bán dẫn của thế giới.
